यह निर्विवादित सत्य है कि आयुर्वेद, योग एवं प्राकृतिक चिकित्सा विश्व की प्राचीनतम चिकित्सा विधाएं हैं। ये विशुद्ध-रूप से भारतीय…
हिङ्ग्वम्लवेतसव्योषयमानीलवणत्रिकै। बीजपूररसोपेतैगुटिका वातशूलनुत्।। भै.र.30/19, च.द.26/18 क्र.सं. घटक घटक द्रव्य प्रयोज्यांग अनुपात हींग निर्यास 1 भाग अम्लवेतस 1 भाग शुण्ठी कन्द…
क्र.सं. घटक द्रव्य प्रयोज्यांग अनुपात 1. शुद्ध पारद (Mercury) 1 भाग 2. शुद्ध गन्धक(Sulphur) 1 भाग 3. लौह भस्म 1…
सौभाग्यामृतजीरपञ्चलवणव्योषाभया। क्षामलानिश्चन्द्राभकशुद्धगन्धकरसानेकीकृतान भावयेत् । निर्गुण्डीयुगभृङ्गराजकवृषापामार्गपत्रोल्लसत्प्रत्येकस्वरसेन सिद्धवटिका हन्ति त्रिदोषोदयम् ।। येषां शीतमतीव दाहमखिलं स्वेदद्रावार्द्रीकृंनिद्रं घोरतरां समस्तकरणव्यामोहमूढं मन । शूलं श्वासबलासकाससहितं मूर्च्छा।…
सुखविरेचन वटी क्र.सं. घटक द्रव्य प्रयोज्यांग अनुपात शुद्ध जयपाल (Croton tiglium Linn.) बीज मज्जा 13 बीज शुण्ठी चूर्ण (Zingiber officinale…
रसगन्धकलोहानां पलार्द्धेन समन्वितम्। त्रिफला रामठं शल्वं शटी त्रिकटुटङकणम्।। पत्रं त्वगेला तालीशं जातीफललवङ्गकम्। यमानी जीरकं धान्यं प्रत्येकं तोलकं मतम्।। माषैका वटिका…
गोक्षुरबीजं त्रिफला पत्रमेला रसाञ्जनम्। धान्यकं चविका जीरं तालीशं टङकदाडिमौ।।। प्रत्येकार्द्धपलं दत्त्वा गुग्गुलो कर्षमेव च। रसाभगन्धलौहानां प्रत्येकञ्च पलं क्षिपेत्।। सर्वमेकीकृं वैद्यो…
लशुनजीरकसैन्धवगन्धकं त्रिकटुरामठचूर्णमिदं समम्। सपदिनिम्बुरसेन विषूचिकां हरतियोरतिभोगविचक्षणे।। वै.जी. क्षयरोगादिचिकित्सा क्र.सं. घटक द्रव्य प्रयोज्यांग अनुपात लशुन (Allium sativum Linn.) गुठली 1 भाग…
क्र.सं. घटक द्रव्य प्रयोज्यांग अनुपात मोती पिष्टी 24 ग्राम स्वर्ण वर्क 7.2 ग्राम चाँदी का वर्क 12 ग्राम नागकेशर (…
मरिचं कर्षमात्रं स्यात्पिप्पली कर्षसंमिता।। अर्धकर्षो यवक्षार कर्षयुग्मं च दाडिमम्। एतच्चूर्णीकृतं युञ्ज्यादष्टकर्षगुडेन हि।। शाणप्रमाणां गुटिकां कृत्वा वत्रे विधारयेत्। अस्याः प्रभावात्सर्वे।़ पि…